مصرف و مرجوع از مصرف در آرپا

مصرف و مرجوع از مصرف در آرپا یکی از امکانات با ارزش در زیر سیستم انبارداری می باشد، که کاربردهای بسیار زیادی دارد. در این مقاله ضمن بیان کاربرد آنها، به نحوه تعریف مراکز مصرف و چگونگی ثبت برگه مصرف و مرجوع از مصرف در نرم افزار حسابداری آرپا اشاره شده است.

 

کاربردهای برگه مصرف در آرپا

برگه مصرف در نرم افزار آرپا یک برگه با ماهیت خروجی می باشد که با صدور آن موجودی بازرگانی کالا از انبار کاهش می یابد. در این برگه با انتخاب مرکز مصرف کاربر می تواند حساب سمت بدهکار را به دلخواه انتخاب نماید. در ادامه به برخی از کاربردهای مهم این برگه در شرکت ها می پردازیم.

• ثبت ملزومات، ابزارآلات و قطعات یدکی مصرفی

طبق اصول حسابداری، بهتر است هزینه های هر دوره مالی، در همان دوره شناسایی شود. در نتیجه بسیاری از شرکتها ملزومات، ابزارآلات و قطعات یدکی خود را در انبارهای اختصاصی ثبت میکنند. به این ترتیب موجودی این کالاها در سیستم حسابداری ثبت و کاربر کنترل کافی بر آنها خواهد داشت. سپس متناسب با مصرف کالا، از موجودی انبار خارج شده و در حساب هزینه ملزومات، ابزارآلات و ... قرار میگیرد. همچنین در ترازنامه نیز موجودی دقیقی از مانده ملزومات در اختیار کاربر قرار میگیرد. به همین جهت شرکتها میتوانند هنگام مصرف ملزومات، از برگه مصرف استفاده نمایند. در این حالت به دلیل ماهیت خروجی برگه مصرف، موجودی کالا تحت تاثیر قرارگرفته و کاهش می یابد. و حساب متعلق به مرکز مصرف بدهکار میگردد. در خصوص مرکز مصرف در ادامه توضیحات مفصلی ارائه میگردد. لازم بذکر است برای برگه مصرف با اجرای "بروزرسانی انبار و اسناد" سند حسابداری صادر می شود.

 

• مصرف مواد اولیه در شرکت های تولیدی

فرآیند تولید در شرکت های تولیدی به این صورت میباشد که با مصرف مواد اولیه و یا کالاهای نیمه ساخته، محصول نهایی تولید می گردد. در شرکتهای تولیدی که زیر سیستم تولید آرپا را تهیه نکرده باشند می توانند خروج مواداولیه از انبار را در برگه مصرف ثبت نمایند. پس از تولید محصول، جهت ورود کالا به انبار نیز از برگه رسید ریالی انبار استفاده نماید. لازم به ذکر است مرکز مصرف انتخابی در برگه مصرف و رسید ریالی انبار باید یکسان باشد. به عبارت دیگر باید مانده حساب موجود در مرکز مصرف مربوطه، در پایان فرآیند تولید صفر شده و تمامی بهای مواد اولیه به محصول تولید شده منتقل گردد.

 

ثبت برگه مصرف در نرم افزار آرپا

برگه مصرف یکی از امکانات موجود در زیر سیستم انبارداری می باشد. در این برگه ابتدا باید مرکز مصرف خود را انتخاب نماییم که در ادامه به چگونگی معرفی و کاربرد آن اشاره می کنیم. فیلد مرکز مصرف هم در بالای برگه مصرف قرار دارد هم در ردیف کالا. لازم بذکر است اولویت سند حسابداری، مرکز مصرف انتخابی در ردیف کالا می باشد. پس از انتخاب مرکز مصرف، در فیلد کدکالا، کالای مورد نظر خود را انتخاب و تعداد خروج کالا را در فیلد تعداد اصلی وارد می کنیم. انتخاب انبار در این برگه نیز الزامی می باشد. در برگه مصرف نیاز به ورود مبلغ برای کالا نمی باشد، چون خروج کالاها در سند حسابداری بر اساس بهای تمام شده کالا می باشد.

در قسمت امکانات برگه مصرف گزینه "نمایش سند مربوط به برگه" وجود دارد. برای مشاهده سند صادر شده، پس از به روزرسانی انبار و اسناد، کاربر می تواند روی این گزینه کلیک نماید.

در برگه مصرف در فیلد طرف حساب که در بالای برگه وجود دارد، امکان انتخاب شخص نیز می باشد. تکمیل فیلد طرف حساب در حالت طبیعی جنبه تکمیل اطلاعات دارد. و تاثیری بر مانده حساب شخص انتخاب شده نخواهد داشت. البته گاهی ممکن است شرکتی قصد داشته باشد برای شخص انتخاب شده در فیلد طرف حساب برگه، سند حسابداری صادر شود. در منوی تنظیمات، برگه تنظیمات حسابداری و در تب حسابداری عمومی با فعال کردن گزینه "در سند مصرف از شخص استفاده شود" این امکان فراهم می گردد.

سند حسابداری صادر شده در برگه مصرف:

با انتخاب نام انبار و از طریق لینک حساب موجودی کالا که در تنظیمات حسابداری انبار به آن انبار لینک داده شده است، حساب بستانکار برگه مصرف شناسایی میشود. حساب بدهکار سند نیز از روی مرکز مصرف و حسابی که به آن مرکز لینک شده مشخص می گردد. حتما برای صدور سند برگه مصرف نیز باید به روزرسانی انبار و به روزرسانی اسناد در منوی ابزار اجرا گردد.

عنوان حساب	بدهکار	بستانکار	شخص
هزینه ملزومات (هر حساب انتخاب شده در مرکز مصرف)	*****		ندارد/دارد (بسته به تنظیمات)
موجودی کالا		*****	ندارد

 

معرفی مراکز مصرف برای مصرف و مرجوع از مصرف در آرپا

مرکز مصرف پارامتر تعیین کننده ای در برگه مصرف و مرجوع از مصرف در آرپا می باشد که می توان بر اساس نوع نیاز آنرا تعیین نمود. پس پیشنهاد می گردد قبل از تعریف مرکز مصرف بررسی کنید. چه نوع کالایی از نظر ماهیت ( مواد اولیه، ملزومات، محصول ) قرار است مصرف گردد. و چه حسابی ( کالای در جریان ساخت، هزینه ) در کدینگ حسابداری می بایست در سمت بدهکار سند حسابداری ثبت گردد.

در منوی انبارداری با کلیک بر روی برگه معرفی مراکز مصرف، ابتدا لیستی از مراکز مصرف تعریف شده در اختیار کاربر قرار می گیرد. برای تعریف یک مرکز مصرف، باید روی دکمه "جدید" کلیک کنید. با کلیک روی این دکمه صفحه زیر برای شما باز می شود.

در این صفحه ابتدا عنوانی برای مرکز مصرف خود در فیلد نام تایپ کنید. حساب مرتبط با آن را در فیلد کد حساب مشخص کنید. اگر حساب شما با مرکز ارتباط دارد می توانید مرکز مورد نظر خود را در فیلد کد مرکز وارد کنید. در فیلد گروه، شما باید یک گروه طرف حساب انتخاب نمایید. پیشنهاد می کنیم در برگه معرفی گروه طرف حسابها، یک گروه طرف حساب مجزا به نام مراکز مصرف تعریف کنید.

 

• مثالی برای مراکز مصرف

فرض کنید یک شرکت تولیدی قصد دارد هزینه ملزومات مصرفی خود را به صورت تفکیک شده براساس واحدهای اداری و واحدهای تولیدی شناسایی کند. برای تفکیک شناسایی هزینه ها کاربر می تواند مراکز مصرف خود را به صورت تفکیک شده تعریف کند. ابتدا مرکز مصرفی با عنوان "ملزومات مصرفی اداری" ایجاد کرده که به حساب هزینه ملزومات اداری لینک می گردد. کاربر برای تفکیک هزینه ملزومات اداری نیز می تواند در برگه معرفی درختواره مراکز، واحدهای اداری خود از قبیل فروش، مالی، مدیریت و ... را ایجاد و به حساب مربوطه لینک دهد. به ازای هر مرکز می توان مرکز مصرف جدید ایجاد نمود.

همین روند برای تعریف مرکز مصرف ملزومات تولیدی نیز می تواند اجرا گردد. طبیعتا کد حساب برای ملزومات مصرفی تولیدی، هزینه ملزومات تولیدی می باشد که می تواند با واحدهای تولیدی نیز ارتباط داشته باشد.

 

برگه مرجوع از مصرف در انبارداری

گاهی اوقات ممکن است کالاهایی که در طی برگه مصرف از انبار خارج شده، به هر دلیلی مجدد مرجوع گردد. در این حالت کاربر می تواند برگه مرجوع از مصرف را با عطف از برگه مصرف صادر نماید. به عنوان مثال فرض کنید، انباردار مجموعه تعدادی ملزومات به یک واحد تولیدی تحویل داده و برای آن برگه مصرف صادر نموده است. واحد مربوطه مقداری از ملزومات را مجدد به انبار برمی گرداند. برای ورود مجدد ملزومات به انبار، باید برگه مرجوع از مصرف از برگه مصرف عطف شود.  

نکته:

برگه مصرف و مرجوع از مصرف در آرپا به صورت مستقیم بر روی موجودی بازرگانی کالا تاثیر خود را اعمال می کنند. موجودی انبار کالا با صدور حواله مصرف و رسید مرجوع از مصرف تحت تاثیر قرار می گیرد. برگه های حواله مصرف و رسید مرجوع از مصرف می تواند یا به صورت اتوماتیک یا به صورت دستی صادر شود. در مقاله رسیدها و حواله های انبار به صورت مفصل در این خصوص توضیحاتی ارائه می گردد.

 

برگه مجوز مصرف

در برخی شرکت ها برای ثبت مصرف کالاها، نیاز به تاییدیه مدیریت و یا واحد کنترلی می باشد. جهت سیستمی کردن این تاییدیه می توان از برگه مجوز مصرف استفاده کرد. در این صورت کاربر می تواند برگه مصرف مربوطه را طی فرآیند عطف از روی مجوز صادر نماید. برگه مجوز مصرف صرفا یک برگه کنترلی بوده و تاثیری بر موجود کالا نخواهد داشت. سایر برگه های کنترلی در زیر انبار آرپا، در مقاله برگه های کنترلی به صورت مفصل شرح داده شده اند.

 

نتیجه گیری

برگه مصرف و مرجوع از مصرف در آرپا در زیر سیستم انبار کاربردهای بسیار زیادی دارد. همانطور که عنوان شد می توان از برگه مصرف برای ثبت ملزومات مصرف شده، ثبت ضایعات مواد اولیه در شرکت های تولیدی و مصرف مواد اولیه برای تولید محصول استفاده نمود.

مهمترین نکته در خصوص برگه های مصرف صدور سند حسابداری پس از به روزرسانی انبار و اسناد می باشد. چون سند صادر شده برای این برگه ها بر اساس بهای تمام شده کالا می باشد. و چنانچه به روز رسانی بهای تمام شده صورت نگیرد سندی صادر نمی شود. همچنین می توان نتیجه گرفت برای شرکت هایی که روش ارزیابی موجودی کالای آنها به صورت ادواری می باشد کاربرد و کارایی ریالی نخواهد داشت.

برای مشاهده آموزش های دیگر نرم افزار آرپا به صفحه آموزش نرم افزار حسابداری آرپا مراجعه کنید.