حساب های موقت و بستن آنها

حساب های موقت به آن دسته از حساب هایی گفته می شود که برای تهیه صورت سود و زیان کاربرد دارند. و هنگام انتقال به سال مالی جدید باید مانده آنها صفر باشد. یکی از مهمترین وظایف هر حسابدار در یک واحد اقتصادی با پایان دوره مالی تهیه صورت مالی می باشد. و از آن جهت که برای تهیه صورت های مالی بستن حساب ها ضروری می باشد. آشنایی یک حسابدار با انواع حساب ها و نحوه بستن آنها نیز ضروری و حائز اهمیت می باشد. در این مقاله با کارشناس آرمان حساب همراه باشید تا ضمن تعریف انواع حساب ها به چگونگی بستن حساب های موقت آشنا شوید.

اهمیت بستن حساب ها

بستن حساب ها به معنای صفر کردن مانده حساب ها در پایان دوره مالی می باشد. همانطور که اشاره شد از مهمترین وظایف یک حسابدار تهیه صورت های مالی از قبیل صورت سود و زیان و ترازنامه در پایان سال مالی مجموعه می باشد. تا مدیریت مجموعه و ارکان های دیگر از وضعیت مالی مجموعه آگاهی کاملی داشته باشند. چنانچه با چگونگی نحوه تنظیم صورت های مالی آشنایی ندارید می تواند به مقاله صورت های مالی مراجعه نمایید.

یک حسابدار برای تهیه صورت های مالی باید اطلاعات دقیق و کاملی از حساب ها داشته باشد. به عنوان مثال در تهیه صورت سود و زیان، باید میزان درآمد و هزینه ها به صورت دقیق مشخص گردد. در نتیجه بستن حساب های درآمد و هزینه و صفر کردن مانده حساب ها ضرورت دارد.

انواع حساب ها

حساب ها به صورت کلی به دو دسته حساب های موقت و حساب های دائمی تقسیم می شوند.

حساب های موقت حساب هایی هستند که در پایان یک دوره مالی به کمک یک حساب واسطه به نام خلاصه سود و زیان بسته شده یا به عبارتی مانده نهایی آنها به دوره مالی بعدی منتقل نمی گردد از قبیل حساب درآمد ها، هزینه ها و برداشت. این حساب ها عمدتا در تهیه صورت های سود و زیان کاربرد دارند.

حساب های دائم حساب هایی هستند که مانده نهایی آن ها به دوره مالی بعدی منتقل می گردد. به این حساب ها ، حساب های ترازنامه ای نیز می گویند چون شامل حساب های دارایی، بدهی ها و حقوق صاحبان یا سرمایه می باشد که در تهیه ترازنامه کاربرد دارند.

لازم به ذکر است برخی از حساب ها از قبیل پیش پرداخت ها و پیش دریافت در پایان دوره مالی ابتدا اصلاحاتی بر روی آنها صورت گرفته. و بخشی از آنها به حساب های موقت تبدیل و بخشی تحت عنوان حساب دائمی به دوره مالی آتی منتقل می گردد.

نحوه بستن حساب های موقت

همانطور که اشاره شد حساب های موقت حساب هایی هستند که مانده آن ها در پایان دوره مالی صفر می شود. و به سال مالی بعدی منتقل نمی گردد. به عبارتی می توان گفت در نهایت با بستن حساب های موقت، مانده آن ها به حساب های دائم که به سال مالی بعدی منتقل می گردد بسته خواهد شد.

حساب های موقت شامل حساب درآمد، هزینه و حساب برداشت می باشد.

 بستن حساب درآمد

ماهیت حساب درآمد، بستانکار می باشد. جهت بستن این حساب از یک حساب موقت دیگر به نام حساب خلاصه سود و زیان استفاده می گردد و باید به میزان مانده حساب درآمد این حساب بستانکار گردد. به عبارتی دیگر برای بستن حساب درآمد، باید این حساب به اندازه مانده نهایی پایان دوره بدهکار و حساب خلاصه سود و زیان بستانکار گردد.

بستن حساب هزینه

ماهیت حساب هزینه در طول سال مالی بدهکار می باشد و برای بستن این حساب نیز از حساب موقت خلاصه سود و زیان استفاده می گردد. جهت بستن حساب هزینه باید به میزان مانده نهایی حساب هزینه در پایان سال مالی این حساب بستانکار و حساب خلاصه سود و زیان بدهکار گردد. حساب خلاصه سود و زیان یک حساب موقت می باشد که تنها یکبار در پایان دوره و برای بستن حساب های درآمد و هزینه استفاده می گردد.

بستن حساب خلاصه سود و زیان

همانطور که عنوان شد مانده تمامی حساب های موقت باید در پایان سال مالی صفر گردد. حال با بستن حساب های درآمد و هزینه و صفر کردن مانده نهایی آنها، باید حساب خلاصه سود و زیان که یک حساب موقت می باشد نیز صفر گردد و مانده نهایی آن به یک حساب دائمی منتقل گردد.

حساب خلاصه سود و زیان نشان دهنده سود و یا زیان خالص شرکت می باشد که به حساب دائمی سرمایه بسته می شود. چنانچه میزان درآمد شرکت بیشتر از هزینه های آن باشد حساب خلاصه سود و زیان ماهیت بستانکار به خود می گیرد و نشان دهنده سود دهی واحد اقتصادی می باشد و هنگام بستن حساب خلاصه سود و زیان به اندازه مانده نهایی این حساب بدهکار و حساب سرمایه بستانکار می گردد.

اگر میزان هزینه های بیشتر از درآمد باشد، ماهیت حساب خلاصه سود و زیان بدهکار گردیده و نشان دهنده زیان واحد اقتصادی می باشد. هنگام بستن حساب خلاصه سود و زیان در این حالت باید به میزان مانده نهایی حساب خلاصه سود و زیان بستانکار و حساب سرمایه بدهکار گردد.

بستن حساب برداشت

حساب برداشت همیشه ماهیت بدهکار دارد و جهت بستن آن مستقیم از حساب سرمایه استفاده می گردد.

در نتیجه باید به اندازه مانده نهایی، حساب برداشت بستانکار و حساب سرمایه بدهکار گردد.

نتیجه گیری

همانطور که اشاره شد بستن حساب ها به معنای صفر کردن مانده نهایی حساب ها در پایان دوره مالی می باشد. و ضرورت بستن حساب ها نیز به دلیل تهیه درست صورت های مالی از قبیل صورت سود و زیان و ترازنامه می باشد. حساب های موقت در فرآیند بستن حساب ها صفر شده و به حساب دائمی سرمایه منتقل می گردند. در این فرآیند نیز از حساب موقت دیگری به نام خلاصه سود و زیان استفاده می گردد.