منظور از نسبت های سودآوری چیست ؟
در پاسخ به این سوال می توان گفت که نسبت سودآوری یکی از انواع نسبت های مالی می باشد که میزان سودآوری شرکت های بورسی را با استفاده از درآمد یا میزان فروش، سود خالص و مواردی از این قبیل ارزیابی می کند. از آنجایی که سرمایه گذاری در سهام شرکت های سودآور منجر به بازدهی بیشتر سرمایه گذاران می شود، تحلیل نسبت سودآوری شرکت ها معیار مناسبی جهت انتخاب سهام بنیادی در اختیار افراد قرار می دهد. یکی از وظایف حسابداران در خدمات حسابداری مالی تعیین نسبت های سودآوری می باشد. در این مقاله قصد داریم در مورد نسبت های سودآوری و انواع آن توضیحاتی ارائه دهیم.
انواع نسبت های سودآوری
انواع نسبت های سودآوری از دیدگاه های مختلف به شرح زیر می باشد که در ادامه به توضیح هر یک از آنها می پردازیم:
1. بازده دارایی ها
2. بازده حقوق صاحبان سهام
3. حاشیه سود ناخالص
4. حاشیه سود عملیاتی
5. حاشیه سود خالص
بازده دارایی ها
این نوع از نسبت بیانگر این موضوع است که شرکت چگونه از منابع و دارایی های تحت اختیاری خود برای کسب سود استفاده کرده و برای سرمایه گذاران خود بازدهی ایجاد کرده است. به عبارت دیگر این نسبت تاثیر دارایی ها در ایجاد سود خالص را اندازه گیری می کند. لازم به ذکر است که نتیجه نهایی این شاخص، نشانگر میزان کفایت و کارایی مدیریت شرکت می باشد. هر چه این نسبت بزرگتر باشد بدین معنی است که مطلوبیت بیشتری حاصل شده است. فرمول محاسبه نسبت سودآوری بازده دارایی ها به صورت زیر می باشد:
بازده دارایی = میانگین کل دارایی ها / سود خالص
بازده حقوق صاحبان سهام
این نوع از نسبت ها، یکی از روش های اندازه گیری میزان سود آوری شرکت است که روش ایجاد سود با استفاده از سرمایه سهامداران را روشن می کند. به طور کلی بازده حقوق صاحبان سهام به معنی اندازه گیری چگونگی استفاده یک تجارت از ارزش سهام سهامداران است. فرمول محاسبه نسبت سودآوری بازده حقوق صاحبان سهام به صورت زیر می باشد:
بازده حقوق صاحبان سهام = حقوق صاحبان سهام / سود خالص
حاشیه سود ناخالص
این نسبت سودآوری، عملیات اجرایی و کسب درآمد شرکت و همچنین توانایی شرکت در کنترل بهای تمام شده کالای فروش رفته را ارزیابی می کند. و رابطه بین فروش و هزینه های تولید کالای فروخته شده را نشان می دهد. به طور کلی این نسبت بیانگر این موضوع می باشد که چه مقدار از مبلغ فروش برای هزینه های اداری ، هزینه های تامین مالی، مالیات و سهم سود سهامداران باقی مانده است. و درصد سود بدست آمده از هر یک ریال فروش شرکت را نشان می دهد. فرمول محاسبه این نوع از نسبت سودآوری به شرح زیر می باشد:
حاشیه سود ناخالص = فروش / سود ناخالص
حاشیه سود عملیاتی
سود عملیاتی در واقع تفاوت درآمد های عملیاتی از تمام هزینه های مربوط به تولید محصول است. به عبارتی این نوع نسبت، تاثیر هریک ریال فروش محصول را سود عملیاتی بررسی و ارزیابی می کند. فرمول محاسبه نسبت های سودآوری از نوع حاشیه سود عملیاتی به صورت زیر می باشد:
حاشیه سود عملیاتی = درآمد خالص / سود عملیاتی
حاشیه سود خالص
این نسبت که در کنار نسبت های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد بیانگر این موضوع می باشد که از هر یک تومان فروش محصول چه مقدار از آن به سود خالص تبدیل شده است. لازم به ذکر است که این نسبت در کناردیگر نسبت های سودآوری استفاده می شود. فرمول محاسبه نسبت سودآوری حاشیه سود خالص به صورت زیر می باشد:
حاشیه سود خالص = فروش / سود خالص
نتیجه گیری
از آنجا که کسب سود، اصلی ترین هدف هر شرکت یا موسسه در زمان افتتاح می باشد. قطعا هر واحد تجاری به منظور کسب سود برای سهامداران آن افتتاح می گردد. بنابراین شرکت باید تمام سعی خود را در کاهش هزینه های غیر ضروری بکار گیرد. لذا با استفاده از نسبت های سودآوری می توان مقدار موفقیت شرکت از منابع مختلف را ارزیابی و مقایسه کرد.
دیدگاه ها